Zamek w Niemodlinie

Może trochę niedoceniany, może zapomniany, ale to jeden z tych zamków, które mają w sobie wszystko. Historię, podziemia, salę tortur, ba! ma nawet Białą Damę. Ma też nieco zmienne szczęście do właścicieli, ale czy może być inaczej, skoro zaczęto go budować w roku 1313?

Bolko Pierworodny (Niemodliński), książę niemodliński, wieluński i Pan na Prudniku, wzniósł w 1313 roku w Niemodlinie zamek, mający stać się siedzibą na miarę jego ambicji. Mógł sobie na to pozwolić, gdyż mając trzech synów, był pewien, że jego dorobek nie zostanie zmarnowany. Los jednak spłatał okrutnego figla, bo żaden z jego synów nie doczekał się potomstwa, wszyscy zresztą poumierali młodo, zaledwie nawet po kilka lat po śmierci ojca.
I tak w roku 1383 (po śmierci najmłodszego syna – Henryka) los księstwa został przesądzony. Ziemie przypadły sąsiednim księstwom, a zamek przeszedł na własność książąt piastowskich z linii opolsko-raciborskiej. Wówczas też doznał pierwszych zniszczeń. Rok 1438 i wojny husyckie doprowadziły do częściowej dewastacji budowli. Zamek zapewne odbudowano na tyle, na ile pozwalały środki i możliwości jego ówczesnych mieszkańców Ale gdy w 1552 roku wielki pożar strawił całe założenie – już go nie odbudowywano, doprowadzono jedynie do stanu używalności dom mieszkalny.

Aż do roku 1581 na zamku nie zmieniło się nic. Wówczas to nowym właścicielami stała się rodzina Pucklerów, która prawa do budowli nabyła od cesarza Rudolfa II (króla Niemiec, Czech, Węgier, arcyksięcia Austrii). Niedługo potem nastąpiła odbudowa zamku. Prace trwały aż do wojny trzydziestoletniej, gdy w jej trakcie, w 1643 roku, zamek ponownie został zniszczony. Odbudowano go już w innym stylu.

Powstał manierystyczny (doskonały w formie, wyrafinowany, subtelny, a jednocześnie wykwintny)... pałac. Pałac, bo czasy zamków właśnie się skończyły.

Lecz znów – koniec osiemnastego wieku przyniósł kolejne zmiany, ostatnie wielkie remonty, mające miejsce w końcu dziewiętnastego wieku ostatecznie rozmyły siedemnastowieczne przebudowy. W tym okresie do budynków zamkowych dodano dwa nowe skrzydła, kaplicę oraz cztery narożne baszty. Nad dawną fosą przerzucono kamienny most ozdobiony rzeźbami...

Reszta artykułu w bieżącym numerze PSK

Tekst: Kamil Nowak
Zdjęcia: Archiwum Zamku w Niemodlinie